"Nikiforiana"

GALERIA „NIKIFORIANÓW” Eksponat 2/ i 3/- to dokument formatu A4, jakim jest zapytanie Nikifora (Matejki) malarza, skierowane do Urzędu (Prezydium Miejskiej Rady Narodowej) w Krynicy. Z tekstu korespondencji wynika, że jest to monit w sprawie wcześniejszego podania o przydzielenie mieszkania zgodnego z oczekiwaniami artysty. Jest to dokument niezwykły, sporządzony wedle posiadanych kwalifikacji - tzn. przez dwóch autorów, z których jeden umie pisać a drugi umie rysować. Powszechnie wiadomo, że Nikifor był analfabetą i w szczególnej sytuacji, jaką była potrzeba napisania listów „proszalnych”, czy podań właśnie - korzystał z pomocy „piśmiennych”, życzliwych mu ludzi. Dalej z treści dokumentu dowiadujemy się, że Nikifor ma „na oku” bardzo konkretne mieszkanie mieszczące się w bloku o numerze 66 tuż za blokiem numer 64. Nikifor opatrzył dokument świetnym rysunkiem wykonanym tym samym piórem, którym posłużył się piszący treść dokumentu. Jest niemalże pewne, że rysunek powstał „a la prima” zaraz po napisaniu treści i kompletny już dokument został złożony do urzędu 09 października 1959 roku. Możemy jedynie przypuszczać, że tak było, gdyż dokument nie nosi znaków przyjęcia na dziennik urzędowy. Może jednak wcześniej złożone podanie zostało pozytywnie załatwione i monit stał się zbędny a Nikifor wkrótce otrzymał swoje nowe mieszkanie, które mogliśmy zobaczyć na poprzednio omówionym rysunku. Sam rysunek bloków mieszkalnych jest niezwykle realistyczny, mimo, że, jak sądzę powstał z pamięci a nie w czasie obserwacji. Budynki istnieją do dziś i na następnym zdjęciu w galerii można je zobaczyć i zauważyć niezwykłe podobieństwo z rysunkiem (zdjęcie wykonano stosunkowo niedawno i nowa zabudowa zasłania „nikiforowską” perspektywę). W sprawach poważnych Nikifor, jak widać, potrafił ograniczać swoją fantazję. Powstrzymał się również od przybicia ulubionych pieczęci autorskich. Zapewne wiedział, że to pieczęcie urzędu będą tym razem ważniejsze i być może przesądzą sprawę na jego korzyść.

Nikifor oczywiście podpisał się pod treścią podania skierowanego do urzędu pełnym, już znanym nam podpisem NEJYTOR MALARZK. Pod rysunkiem obu bloków w linijce podpisu autorskiego zamieścił pełną informację o tym, że chodzi o bloki 64 i 66 położone przy ulicy w mieście Krynicy. Możemy jedynie się domyślać, że artysta wybrał sobie mieszkanie na parterze lub na piętrze bloku nr 66 gdyż elewacja budynku została w tym miejscu dodatkowo zacieniowana a na jednym z okien parteru jest położony wyraźny X.