Ekspertyza

W przypadku wybranych liter i cyfr, charakterystyka ich odwzorowania w wykonaniu Nikifora, jest trudna do powtórzenia lub jest przez podrabiającego odtwarzana niedbale. Byłbym jednak daleki od uznania autentyczności jakiejkolwiek pracy wyłącznie na podstawie kopiowanych słów w linijce "podpisu". Istnieją prace bez linijki "podpisu", niewątpliwie autorstwa Mistrza z Krynicy. Potwierdzają one istnienie wyjątków od reguły i są rzadko spotykane na rynku kolekcjonerskim. W tym sensie oczywiście problem nie dotyczy drobnych szkiców kredkowych czy też ołówkowych.

Trzeba dla pełnej jasności sprawy wyraźnie stwierdzić, że Nikifor miał swój własny, sobie tylko właściwy, formalny i prawdziwy podpis, który stosował z pełną świadomością. Podpis ten wyglądał następująco - NEJYTOR. Jego kopia widoczna jest na tytułowym banerze strony. Zwłaszcza na późniejszych pracach, listach proszalnych, a nawet dokumentach skierowanych do urzędów, podpis ten jest widoczny i jest wydzielony, jako samodzielne słowo. Czasem odnajduje się ten sam podpis, jako element składowy wyżej opisanych linijek "podpisu".

Nikifor chcąc nadać swoim pracom dodatkową wartość, może wręcz "urzędową", zaopatrywał je na odwrocie w odciski pieczęci autorskich. Odnajdywane na wielu pracach odciski różnych wzorów pieczęci nie są niestety gwarancją oryginalności drugostronnego dzieła. Istnieje ku temu co najmniej sześć przesłanek. Po pierwsze: nie jest jednoznacznie określona liczba i wzornictwo używanych pieczęci w okresie twórczości artysty (niektórzy twierdzą, że pieczęci mogło być kilkanaście lub więcej). Po drugie: wiadomo, że niektóre pieczęcie zostały przez Nikifora zagubione lub zostały mu ukradzione. Po trzecie: istnieje duże prawdopodobieństwo posiadania i stosowania przez Nikifora kilku egzemplarzy identycznych lub prawie identycznych pieczęci tego samego wzoru. Po czwarte: w okresie stosowania przez Nikifora pieczęci wiele osób z jego otoczenia miało do nich nieograniczony dostęp. Po piąte: znane wzory pieczęci autorskich Nikifora są masowo i przy użyciu różnych metod podrabiane lub są tworzone różne pochodne odmiany pieczęci "fantazyjnych". Po szóste: nie jest określony precyzyjnie czas, w którym Nikifor rozpoczął przybijanie pieczęci na swoich pracach.

Odciski pieczęci odnajduje się na tysiącach podróbek. Kilka oryginalnych pieczęci zachowało się i znajdują się one w zbiorach Muzeum Nikifora w Krynicy. Stopień zużycia niektórych wskazuje na wieloletni okres używania, co z pewnością spowodowało zmiany, w jakości odbitek pieczęci na obrazkach. Ten stan rzeczy może być dodatkowym wyróżnikiem i istotnym potwierdzeniem autentyczności prac, może też być pomocny w potwierdzeniu chronologii powstawania prac.