Ekspertyza

- podróbka; jest mniej lub bardziej udaną imitacją oryginalnych prac lub stylu artysty, wprowadzaną na rynek w celu uzyskania doraźnej, niewielkiej korzyści finansowej. Jest typowym "tanim" oszustwem i żerowaniem na naiwności i niewiedzy nabywców, którzy gdzieś, coś, kiedyś słyszeli o danym artyście i jego twórczości. Najczęstszymi ofiarami podróbek są łowcy "okazji".

Wychodząc z powyższych definicji, nie ulega wątpliwości, że w przypadku "kontynuacji" twórczości Nikifora nie spotyka się rzetelnych kopii. Zostały one zastąpione dobrymi reprodukcjami dla celów dekoracyjnych lub edukacyjnych. Oznacza to całkowite odniesienie treści niniejszego materiału do dwóch pozostałych form falsyfikatów, czyli fałszerstwa i podróbki.

Czy rzeczywiście jest tak trudno namalować falsyfikat czy też podróbkę w stylu Nikifora? Problem zasadniczo leży w tym, że umiejętności artysty były oceniane zawsze bardzo wysoko i to bez względu na stosowaną technikę. Z równą swobodą operował ołówkiem, kredką, farbą wodną, a nawet olejną.

W przeciwieństwie do swoich "kontynuatorów" nie miał zasadniczych problemów z wyborem rodzaju perspektywy dla realizacji zamiaru twórczego i to niezależnie od formatu pracy. Spotyka się stwierdzenia, ze autentyczny i dobry "nikifor" to obrazek malowany "płasko", bez pozornej perspektywy. Jest to twierdzenie raczej pozbawione podstaw. Nikifor, jak wielu artystów, miał kłopoty z perspektywą, czy też z pozorną trójwymiarowością w początkach swojej twórczości. Umiejętności doskonalił przez długie lata niezwykle pilnego procesu samokształcenia, osiągając całkowitą perfekcję w okresie międzywojennym. Tę doskonałość utrzymał w dużej mierze nawet do późnego okresu twórczości. Bezspornym fundamentem znakomitej kondycji artystycznej był rysunek. Czasem pierwotny szkic, jako zapis-pamiątka dostrzeżonej ciekawej tematyki, a następnie, często wiele później, sumienny, właściwy rysunek wykonywany na początku każdej pracy Nikifora. Rysunek ołówkiem odnajdujemy pod warstwą farby prawie każdej pracy wykonanej techniką akwareli. Obecność rysunku, a zwłaszcza jego jakość jest jednym z podstawowych wyznaczników autentyczności "nikifora".

Innymi niezwykle istotnymi elementami składającymi się na autentyczną pracę Nikifora są; rodzaj dobieranych i wykorzystywanych materiałów podobrazia, farby, kredki oraz podstawowe narzędzia. Artyści profesjonalni z reguły dokładają starań, aby ich dzieła były piękne, trwałe, estetycznie wykonane i żeby zapewniały zbyt, a ich twórcom powodzenie materialne, nie mówiąc o sławie.